Queridos irmáns e irmás:
A Coresma é un tempo de renovación para a Igrexa, para as
comunidades e para cada crente. Pero sobre todo é un «tempo de graza» (2 Co
6,2). Deus non nos pide nada que non nos deu antes: «Nós amemos a Deus porque
el nos amou primeiro» (1 Xn 4,19). El non é indiferente a nós. Está interesado
en cada un de nós, coñécenos polo noso nome, cóidanos e búscanos cando o
deixamos. Cada un de nós interésalle; o seu amor impídelle ser indiferente ao
que nos sucede. Pero ocorre que cando estamos ben e nos sentimo a gusto,
esquecémonos dos demais (algo que Deus Pai non fai xamais), non nos interesan
os seus problemas, nin os seus sufrimentos, nin as inxustizas que padecen?
Entón o noso corazón cae na indiferenza: eu estou relativamente ben e a gusto,
e esquézome d
e quen non está ben. Esta actitude egoísta, de indiferenza,
alcanzou hoxe unha dimensión mundial, ata tal punto que podemos falar dunha
globalización da indiferenza. Trátase dun malestar que temos que afrontar como
cristiáns.
Cando o pobo de Deus convértese ao seu amor, atopa as
respostas ás preguntas que a historia lle expón continuamente. Un dos desafíos
máis urxentes sobre os que quero determe nesta Mensaxe é o da globalización da
indiferenza.
A indiferenza cara ao próximo e cara a Deus é unha tentación
real tamén para os cristiáns. Por iso, necesitamos ouvir en cada Coresma o
berro dos profetas que levantan a súa voz e nos espertan.
Deus non é indiferente ao mundo, senón que o ama ata o punto
de dar ao seu Fillo pola salvación de cada home. Na encarnación, na vida
terrea, na morte e resurrección do Fillo de Deus, ábrese definitivamente a
porta entre Deus e o home, entre o ceo e a terra. E a Igrexa é como a man que
ten aberta esta porta mediante a proclamación da Palabra, a celebración dos
sacramentos, o testemuño da fe que actúa pola caridade (cf. Ga 5,6). Con todo,
o mundo tende a pecharse en si mesmo e a pechar a porta a través da cal Deus
entra no mundo e o mundo nel. Así, a man, que é a Igrexa, nunca debe
sorprenderse se é rexeitada, esmagada ou ferida.
O pobo de Deus, por tanto, ten necesidade de renovación,
para non ser indiferente e para non pecharse en si mesmo. Querería proporlles
tres pasaxes para meditar acerca desta renovación.
1. «Se un membro sofre, todos sofren con el» (1 Co 12,26) -
A Igrexa
A caridade de Deus que rompe esa cerrazón mortal en si
mesmos da indiferenza, ofrécenola a Igrexa cos seus ensinos e, sobre todo, co
seu testemuño. Con todo, só se pode testemuñar o que antes se experimentou. O
cristián é aquel que permite que Deus o
revista da súa bondade e misericordia, que o revista de Cristo, para chegar a
ser como El, servo de Deus e dos homes. Lémbranolo a liturxia do Xoves Santo co
rito do lavatorio dos pés. Pedro non quería que Xesús lle lavase os pés, pero
despois entendeu que Xesús non quería ser só un exemplo de como debemos
lavarnos os pés uns a outros. Este servizo só o pode facer quen antes se deixou
lavar os pés por Cristo. Só estes teñen "parte" con El (Xn 13,8) e
así poden servir ao home.
A Coresma é un tempo propicio para deixarnos servir por
Cristo e así chegar a ser como El. Isto sucede cando escoitamos a Palabra de
Deus e cando recibimos os sacramentos, en particular a Eucaristía. Nela
convertémonos no que recibimos: o corpo de Cristo. Nel non hai lugar para a
indiferenza, que tan a miúdo parece ter tanto poder nos nosos corazóns. Quen é
de Cristo pertence a un só corpo e nel non se é indiferente cara aos demais.
«Se un membro sofre, todos sofren con el; e se un membro é honrado, todos se
alegran con el» (1Co 12,26).
A Igrexa é communio sanctorum porque nela participan os
santos, pero á súa vez porque é comuñón de cousas santas: o amor de Deus que se
nos revelou en Cristo e todos os seus dons. Entre estes está tamén a resposta
de cuantos déixanse tocar por ese amor. Nesta comuñón dos santos e nesta
participación nas cousas santas, ninguén posúe só para si mesmo, senón que o
que ten é para todos. E posto que estamos unidos en Deus, podemos facer algo
tamén por quen están lonxe, por aqueles a quen nunca poderiamos chegar só coas
nosas forzas, porque con eles e por eles rezamos a Deus para que todos
abrámonos á súa obra de salvación.
2. «Onde está o teu irmán?» (Xn 4,9) - As parroquias e as
comunidades
O que dixemos para a Igrexa universal é necesario traducilo
na vida das parroquias e comunidades. Nestas realidades eclesiais tense a
experiencia de que formamos parte dun só corpo? Un corpo que recibe e comparte
o que Deus quere doar? Un corpo que coñece aos seus membros máis débiles,
pobres e pequenos, e se fai cargo deles? Ou nos refuxiamos nun amor universal
que se compromete cos que están lonxe no mundo, pero esquece ao Lázaro sentado
diante da súa propia porta pechada? (cf. Lc 16,19-31).
Para recibir e facer frutificar plenamente o que Deus nos dá
é preciso superar os confíns da Igrexa visible en dúas direccións.
En primeiro lugar, uníndonos á Igrexa do ceo na oración.
Cando a Igrexa terreal ora, instáurase unha comuñón de servizo e de ben mutuos
que chega ante Deus. Xunto cos santos, que atoparon a súa plenitude en Deus,
formamos parte da comuñón na cal o amor vence a indiferenza. A Igrexa do ceo
non é triunfante porque deu as costas aos sufrimentos do mundo e goza en
solitario. Os santos xa contemplan e gozan, grazas a que, coa morte e a
resurrección de Xesús, venceron definitivamente a indiferenza, a dureza de
corazón e o odio. Ata que esta vitoria do amor non alague todo o mundo, os
santos camiñan connosco, aínda peregrinos. Santa Teresa de Lisieux, doutora da
Igrexa, escribía convencida de que a alegría no ceo pola vitoria do amor
crucificado non é plena mentres haxa un só home na terra que sufra e laie:
«Conto moito con non permanecer inactiva no ceo, o meu desexo é
seguir traballando para a Igrexa e para as almas» (Carta
254,14 xullo 1897).
Tamén nós
participamos dos méritos e da alegría dos santos, así como eles participan da
nosa loita e o noso desexo de paz e reconciliación. A súa alegría pola vitoria
de Cristo resucitado é para nós motivo de forza para superar tantas formas de
indiferenza e de dureza de corazón.
Por outra banda, toda comunidade cristiá está chamada a
cruzar o limiar que a pon en relación coa sociedade que a rodea, cos pobres e
os afastados. A Igrexa por natureza é misioneira, non debe quedar replegada en
si mesma, senón que é enviada a todos os homes.
Esta misión é o testemuño paciente daquel que quere levar
toda a realidade e cada home ao Pai. A misión é o que o amor non pode calar. A
Igrexa segue a Xesucristo polo camiño que a leva a cada home, ata os confíns da
terra (cf. Ftos 1,8). Así podemos ver no noso próximo ao irmán e á irmá por
quen Cristo morreu e resucitou. O que recibimos, recibímolo tamén para eles. E,
igualmente, o que estes irmáns posúen é un don para a Igrexa e para toda a
humanidade.
Queridos irmáns e irmás, canto desexo que os lugares nos que
se manifesta a Igrexa, en particular as nosas parroquias e as nosas
comunidades, cheguen a ser illas de misericordia no medio do mar da
indiferenza.
3. «Fortalezan os seus corazóns» (St 5,8) - A persoa crente
Tamén como individuos temos a tentación da indiferenza.
Estamos saturados de noticias e imaxes tremendas que nos narran o sufrimento
humano e, ao mesmo tempo, sentimos toda a nosa incapacidade para intervir. Que
podemos facer para non deixarnos absorber por esta espiral de horror e de
impotencia?
En primeiro lugar, podemos orar na comuñón da Igrexa terreal
e celestial. Non esquezamos a forza da oración de tantas persoas. A iniciativa
24 horas para o Señor, que desexo que se celebre en toda a Igrexa -tamén a
nivel diocesano-, nos días 13 e 14 de marzo, é expresión desta necesidade da
oración.
En segundo lugar, podemos axudar con xestos de caridade,
chegando tanto ás persoas próximas como ás afastadas, grazas aos numerosos
organismos de caridade da Igrexa. A Coresma é un tempo propicio para mostrar
interese polo outro, cun signo concreto, aínda que sexa pequeno, da nosa
participación na mesma humanidade.
E, en terceiro lugar, o sufrimento do outro constitúe un
chamado á conversión, porque a necesidade do irmán lémbrame a fraxilidade da
miña vida, a miña dependencia de Deus e dos irmáns. Se pedimos humildemente a
graza de Deus e aceptamos os límites das nosas posibilidades, confiaremos nas
infinitas posibilidades que nos reserva o amor de Deus. E poderemos resistir á
tentación diabólica que nos fai crer que nós sós podemos salvar ao mundo e a
nós mesmos.
Para superar a indiferenza e as nosas pretensións de
omnipotencia, quero pedir a todos que este tempo de Coresma se viva como un
camiño de formación do corazón, como dixo Benedito XVI (Ct. enc. Deus caritas
est, 31). Ter un corazón misericordioso non significa ter un corazón débil.
Quen desexa ser misericordioso necesita un corazón forte, firme, pechado ao
tentador, pero aberto a Deus. Un corazón que se deixe impregnar polo Espírito e
guiar polos camiños do amor que nos levan aos irmáns e irmás. En definitiva, un
corazón pobre, que coñece as súas propias pobrezas e dáo todo polo outro.
Por isto, queridos irmáns e irmás, desexo orar convosco a
Cristo nesta Coresma: "Fac cor nostrum secundum Cor tuum": "Fai
o noso corazón semellante ao teu"(Súplica das Ladaíñas ao Sacro Corazón de
Xesús). Dese modo teremos un corazón forte e misericordioso, vixiante e xeneroso,
que non se deixe encerrar en si mesmo e non caia na vertixe da globalización da
indiferenza.
Con este desexo, aseguro a miña oración para que todo crente
e toda comunidade eclesial percorra provechosamente o itinerario cuaresmal, e
pídolles que recen por min.
Que o Señor vos bendiga e a Virxe vos garde.
Vaticano, 4 de outubro de 2014
Festa de san Francisco de Asís
Franciscus
%2BGes%C3%B9%2Binsegnava%2Bcome%2Buno%2Bche%2Bha%2Bautorit%C3%A0.jpg)