Domingo de Ramos

-      Inda que a celebración de hoxe é longa, non debemos deixar a ocasión para tentar entendela, e deste xeito gozar de canto estamos a celebrar. Comezabamos fóra, cousa que é excepcional na estrutura das celebracións da Eucaristía. E faciámolo así para marcar ben o sentido do que estes días imos celebrar os que nos chamamos seguidores de Xesús (para nós non son as festas de primavera, senón as celebracións centrais da fe que compartimos e celebramos ao longo de todo o ano): o camiño que vai da acollida á Pascua, pasando pola Cea do amor e o servizo, e a Cruz do sufrimento e o fracaso. E que mellor que expresalo cunha procesión que mostre que nos poñemos en camiño!. Ramos e palmas son sinais de que estamos dispostos a acoller e facer desta acollida sinal do que quere ser a nosa vida cotiá.

-        Un segundo aspecto a ter en conta hoxe é a proclamación da Paixón. Unha vez máis este relato achéganos á persoa de Xesús en toda a súa humanidade. Encarnouse para ser un de nós, dos nosos! A súa non foi unha simulación nin unha recreación a modo humano, senón a que asumiu a nosa condición humana, “pasando por un de tantos”. Un de tantos homes e mulleres que teñen sufrido –sofren tamén hoxe– incomprensión, inxustizas, desenganos, abuso, engano... canto hoxe temos escoitado nesta lectura é un situarnos cara a cara con todas as persoas que no noso mundo, aparentemente tan avanzado e tecnolóxico, vense reducidas a cousas, números ou obxectos cos que se xoga segundo os intereses de quen corresponda, facéndolles perder todo o sentido de dignidade e humanidade que Deus puxo en nós.

-        E a terceira idea que quizais nos poida axudar a entender mellor o sentido desta Semana que hoxe comezamos, á que chamamos Santa, é que toda a celebración está formulada para ser vivida, celebrada e realizado de xeito comunitario. Non vén cadaquén ao seu, vimos xuntos para celebrar xuntos. Porque a fe é un agasallo que Deus nos ten concedido para celebralo cos demais. Por iso é pulo, esforzo e comuñón. Que desde ela saibamos vivir estes días como experiencia do misterio da vida que todos estamos chamados a protexer.

LECTURAS

IV DOMINGO DE CORESMA  -   CICLO B

Primeira Lectura    2 Crón 36, 14-16. 19-23

LECTURA DO LIBRO SEGUNDO DAS CRÓNICAS

A ira e a misericordia do Señor maniféstanse no desterro e liberación do pobo

             Naqueles días, as autoridades de Xudá, os sacerdotes e o pobo obraron inicuamente, imitando as abominacións dos pagáns e profanando o templo que o Señor consagrara en Xerusalén.

            O Señor, Deus de seus pais, mandáballes continuamente mensaxeiros, porque sentía compaixón do seu pobo e da súa morada; pero eles burlábanse dos mensaxeiros de Deus, ríanse das súas palabras e mofábanse dos profetas, ata que a ira do Señor se acendeu sen remedio contra o seu pobo.

            Os caldeos conquistaron Xerusalén, incendiaron o templo, derrubaron a muralla, prenderon lume a todos os seus palacios e esnaquizaron todos os obxectos de valor. Levaron consigo desterrados a Babilonia os superviventes da matanza e foron escravos seus e dos seus descendentes ata o triunfo do reino persa.

            Cumpriuse así o que anunciou o Señor a Xeremías, e a terra gozou do seu descanso sabático todo o tempo que estivo desolada, ata cumprirse setenta anos.

            O ano primeiro de Ciro, rei de Persia, o Señor, para cumprir o que anunciara por medio de Xeremías, moveu a Ciro, rei de Persia, a promulgar de palabra e por escrito en todo o seu reino:

            ‑"Ciro, rei de Persia, decreta: O Señor, Deus do ceo, entregoume todos os reinos da terra e encargoume construír un templo en Xerusalén de Xudá. todos os dese pobo que viven entre nós poden volver. E que o Señor, seu Deus, estea con eles".

 Palabra do Señor                              R/. Grazas a Deus

SALMO RESPONSORIAL     Sal 136, 1-2. 3. 4-5. 6

R/. (6a): Que se apegue a miña lingua ao padal, se deixo de pensar en ti.

Á beira dos ríos de Babilonia

sentabamos a chorar,

con saudades de Sión.

Nos salgueiros das ribeiras

penduramos as cítolas.

Alí os que nos desterraran

pedíannos palabras de cantares,

os nosos verdugos, himnos alegres:

"Cantádenos cántigas de Sión".

Como cantar un canto do Señor

estando en terra allea?

Se me esquecese de ti, Xerusalén,

que seque a miña man dereita.

Que se apegue a miña lingua ao padal,

se deixo de pensar en ti,

se non poño a Xerusalén

por riba de toda ledicia.

Segunda Lectura    Ef 2, 4-10

LECTURA DA CARTA DO APÓSTOLO SAN PAULO AOS EFESIOS

Os que morrestes ao pecado, fostes salvados pola graza

 

            Irmáns:

            Deus, que é farturento en misericordia, polo grande amor que nos amosou cando estabamos nós mortos polos nosos pecados, fíxonos revivir con Cristo (salváronvos por pura benquerenza) e resucitounos con El e con El fíxonos sentar no ceo en Cristo Xesús, para mostrarlles aos séculos vindeiros a desbordante riqueza da súa graza, manifesta na bondade que tivo connosco en Cristo Xesús.

            Porque vos salvaron por graza, mediante a fe; e isto non vén de vós: é don de Deus; e non vén das obras, para que ninguén se poida gabar.

            Somos, logo, feitura del, creados en Cristo Xesús para facer obras boas nas que Deus dispuxo de antemán que camiñemos.

Palabra do Señor                              R/. Grazas a Deus

VERSÍCULO    Xn 3, 16

De tal xeito amou Deus o mundo,

que lle deu o seu Fillo Unixénito;

quen cre nel, ten vida eterna.

 

Evanxeo    Xn 3, 14-21

LECTURA DO SANTO EVANXEO SEGUNDO XOÁN

Mandou Deus ao seu Fillo para que, por mediación del, se salve o mundo

 

            Naquel tempo, díxolle Xesús a N

icodemo:

            - Como Moisés alzou a serpente no deserto, así debe ser alzado o Fillo do Home, para que todo o que cre nel, teña vida eterna.

            Pois de tal xeito amou Deus o mundo, que lle deu o seu Fillo Unixénito, para que todo o que cre nel non se perda, senón que teña vida eterna.

            Non mandou Deus o Fillo ao mundo para que xulgue o mundo, senón para que por el se salve o mundo. O que cre nel, non é xulgado; mais o que non cre, xa está xulgado, porque non creu no Fillo Unixénito de Deus.

            Nisto consiste o xuízo: en que, vindo a luz ao mundo, os homes escolleron a tebra en vez da luz, pois as súas obras eran ruíns. Pois todo o que fai o mal odia a luz e non vén cara á luz, para que non o delaten as súas obras.

            Polo contrario, o que obra a verdade vén cara á luz, para que se vexan as súas obras pois están feitas como Deus quere.

Palabra do Señor                              R/. Loámoste, Cristo

Comentario

Babilonia era o desterro, a separación, o fracaso como pobo disposto a non deixarse vencer pola influencia de canto facía que as persoas non fosen importantes, senón medios aos que aproveitar para sacarlles proveito. E nada mellor que sometelas, reducilas polo medo e a violencia ao que dispuxeran os que mandaban. Isto supúxolle a Israel volver coller o camiño do exilio, do desmembramento coma pobo, da pobreza e do sometemento. Inda que pasaron anos, hoxe, podemos dicir, que van aparecendo novas “Babilonias” que tamén pretenden someternos, dominarnos, facer de nós monicreques manipulables ao antollo das súas propias decisións. As babilonias de hoxe vannos quitando as ilusións, a confianza, o sorriso e a foza da palabra dada para introducir criterios de rendibilidade, e visións puramente en perspectiva económica -canto poida sacar de aquí– das persoas. Temos un número de identificación que vai solapando o noso nome e a nosa identidade. Péchannos en cifras ou en estatísticas. Pero non importa porque os que gañan, os de sempre, sacarán tallada disto. E os que quedan nas beiras –os descartes, como di o papa Francisco– son peóns necesarios que teñen que inmolarse para que as cifras cadren, os balances se publiquen e as palabras saian da boca dos poderosos de maneira engaiolante e sen ningún tipo de mala conciencia. O que vale son os resultados, mellor, os bos resultados. Inda que estes sexan a custa da dignidade e o recoñecemento das persoas, de todas aquelas ás que só se recorre cando veñan as eleccións e hai que xustificar un gran número de papeletas nas urnas. Israel, cando se deu conta do seu erro, tivo conciencia de que non podía quedar quedo, había que moverse e actuar. Non bastaba coa nostalxia de sentar na ribeira do río lembrando con morriña a súa terra. Na persoa de Ciro reflíctese o cambio de actitudes e a toma de conciencia para poñer un punto e aparte no que foi, para apostar polo que será, o que vai ser. Como a eles, tamén a palabra de Deus invítanos, neste tempo de coresma, a cada un/ha e nós a cambiar o rumbo, a ser protagonistas comunitarios de tódalas cousas que entre todos/as é posible realizar. O individualismo non leva a ningures, o traballo en común devolve as esperanzas e a dignidade que outros/as intentaron sacarnos. Poñámonos logo en camiño.

A farturenta misericordia da que fala Paulo na carta aos efesios, ha ser para nós pulo que nos faga mobilizarnos e superar a paralización na que tantas veces camiñamos. En Cristo ábrensenos unha visión e unha acción novas e profundas. Novidade e profundidade que supoñen un actuar limpo, sen medias verdades, sen agochar o que nos fai humanos e cheos de erros, sen pretender vendernos como se foramos inmaculados e sen tacha. Esta novidade que nos ofrece Cristo o que fai é humanizarnos, sen crernos os novos deuses, ou os novos salvadores. Sós non iremos nunca moi lonxe, coa verdade e en comunidade, si que poderemos camiñar acadando avances e logros de humanización, de felicidade e de salvación. Ser feitura de Deus é unha esixencia, un compromiso que pide de nós non converter a fe en algo accesorio, en rutina, en costume ou divertimento. A fe ha ser raíz desde onde abordar problemas e tratar de atopar en unión solucións desde a escoita plural de todos, aínda que non sexan dos “nosos”. Porque o seguimento de Xesús, foi, é e será un camiño que temos que percorrer sen cansar ata conseguir o maior dos bens: o ben común; que nós chamamos plenitude, resurrección e vida. Por aí han camiñar as nosas vidas, preocupándonos mais de acoller, acompañar e buscar puntos de unión que de xulgar, condenar e ter sempre a palabra na boca antes de escoitar o que a outra persoa está a dicir. Xesús foi mestre neste camiño. A coresma quere ser medio para volver a El logo de ternos apartado. Aproveitémolo!

LECTURAS

III DOMINGO DE CORESMA  -  CICLO B

Primeira Lectura     Ex 20, 1-17

LECTURA DO LIBRO DO ÉXODO

A lei foi dada por medio de Moisés  (Xn 1, 17)

 

            Naqueles días, o Señor pronunciou estas palabras:

            ‑ "Eu son o Señor, teu Deus, que te saquei da terra de Exipto, da condición de escravitude.

            Non terás xunto comigo outros deuses.

            Non farás para ti imaxes nin figura ningunha do que hai enriba no ceo, nin abaixo na terra, nin nas augas de debaixo da terra.

            Non te prostrarás diante delas nin as adorarás, pois eu, o Señor, teu Deus, son un Deus celoso.

            No caso dos que me aborrecen, eu castigo os pecados dos pais nos fillos, nos netos e nos bisnetos.

            Pero no caso dos que me aman e gardan os meus preceptos, eu mostro misericordia por todas as xeracións.

            Non pronunciarás en van o nome do Señor, teu Deus, pois o Señor non deixa sen castigo ao que pronuncia en van o seu nome.

            Pensa no día do sábado, para o faceres día santo.

            Traballarás seis días na semana, e neles farás a túa tarefa.

            Pero o día sétimo é sábado, dedicado ao Señor, teu Deus. Nel non farás traballo ningún, nin ti, nin o teu fillo, nin a túa filla, nin o teu servo, nin a túa serva, nin o teu gando, nin o forasteiro que habite nas túas cidades.

            Porque o Señor fixo en seis días o ceo, a terra, o mar e todo o que hai neles, e no sétimo día descansou.

            Por iso mesmo bendiciu o Señor o día do sábado e declarouno día santo.

            Honra a teu pai e a túa nai, para que a túa vida sexa longa na terra que o Señor, teu Deus, che dá.

            Non matarás.

            Non cometerás adulterio.

            Non roubarás.

            Non darás un testemuño falso contra o teu próximo.

            Non cobizarás a casa do teu próximo: nin a súa muller, nin o seu escravo, nin a súa escrava, nin o seu boi, nin o seu asno, nin nada de canto é seu".

                        Palabra do Señor                             R/. Grazas a Deus

  

SALMO RESPONSORIAL     Sal 18, 8. 9. 10. 11

R/. (Xn 6, 68c): Señor, ti tes palabras de vida eterna.

A lei do Señor é perfecta:

reconforta a alma;

a declaración do Señor é firme:

fai sabio ao inxenuo;

Os mandatos do Señor son rectos:

aledan o corazón;

o precepto do Señor é limpo:

ilumina os ollos;

A vontade do Señor é pura:

permanece por sempre;

as decisións do Señor son verdadeiras:

enteiramente xustas.

Son máis cobizables có ouro

máis có metal precioso;

son máis doces có mel,

máis có zume da antera.

Segunda Lectura     1 Cor 1, 22-25

LECTURA DA PRIMEIRA CARTA DO APÓSTOLO SAN PAULO AOS CORINTIOS

Predicamos a Cristo crucificado, escándalo para os homes, pero sabedoría para os chamados por Deus

            Irmáns:

            Os xudeus piden signos e os gregos buscan a sabedoría; pero nós predicamos un Cristo crucificado: e isto para os xudeus é un escándalo e para os pagáns  unha loucura.

            Pero para os chamados, tanto xudeus coma gregos, el é Cristo, marabilla do poder e da sabedoría de Deus.

            Porque a loucura de Deus é máis sabia ca toda a sabedoría dos homes e a debilidade de Deus é máis forte ca toda a fortaleza dos homes.

 Palabra do Señor                             R/. Grazas a Deus

VERSÍCULO           Xn 3, 16

De tal xeito amou Deus o mundo,

que lle deu o seu Fillo Unixénito;

quen cre nel, ten vida eterna.

Evanxeo     Xn 2, 13-25

LECTURA DO SANTO EVANXEO SEGUNDO XOÁN

Destruíde este templo e en tres días heino restablecer

 

            Estaba a chegar a Pascua dos xudeus e subiu Xesús a Xerusalén. Atopou no templo os que vendían bois, ovellas e pombas e mais os cambiadores, sentados; vai el e, facendo un vergallo con cordas de xunco, botounos a todos fóra do templo e as ovellas e os bois tamén; guindou cos cartos e virou as mesas dos cambiadores; e aos que vendían as pombas, díxolles:

            ‑ Arredádeme de aquí estas cousas, non fagades da casa do meu Pai unha casa de negocio.

            Lembráronse os seus discípulos de que estaba escrito: "O celo da túa casa devórame".

            Pero replicáronlle os xudeus:

            ‑ Que sinal nos mostras, para faceres estes feitos?

            Respondeulles Xesús:

            ‑ Derrubade este templo e erguereino en tres días.

            Retrucáronlle os xudeus:

            ‑ Corenta e seis anos levou edificar este templo e halo erguer ti en tres días?

            Pero el dicíao referíndose ao templo do seu corpo. Cando se ergueu de entre os mortos, lembraron os seus discípulos o que dixera e creron na Escritura e no dito de Xesús.

            Estando Xesús en Xerusalén pola festa da Pascua, moitos creron nel, vendo os signos que facía. Pero, pola súa parte, Xesús non se fiaba deles, porque os coñecía a todos.

            Non precisaba de que ninguén lle dese informacións de ninguén, que ben coñecía el o que había no home.

 Palabra do Señor                             R/. Loámoste, Cristo

Reflexión

O texto do libro do Éxodo destaca, poñéndoa en boca de Deus Pai, a estreita relación que o une co seu pobo. Ambos os dous forman unha unión de identidade que nada nin ninguén pode romper. Se nos paramos a pensar un pouco en relación co noso bautismo, tamén este nos incorpora, de xeito idéntico a Deus. A crismación na fronte e no peito non son máis que expresión desta unión de raíz entre o crente e a Igrexa desde a súa incorporación ao proxecto de Xesús. O bautismo tamén posibilita que cada un/ha de nós deixe atrás o Exipto da escravitude, da corrupción e da falta de liberdade, pasando a ser, para cantos nos chamamos os seus seguidores, a pertenza á Igrexa unha experiencia de liberación que vai facéndonos tomar conciencia de quen somos e cara onde imos: cara esa terra, non física nin espazo temporal, que nos achega á plenitude que Deus, en Xesús, nos ten ofrecido. Un ofrecemento que recolle nese libro que se vai abrindo para cada un/ha de nós e que chamamos as dez palabras a través das que se vai manifestando o proxecto de Deus para con nós. Nel móstrase que desde e para El todas as vidas teñen a mesma dignidade e o mesmo valor, sen que sexa necesario presentar, para que se valoren e respecten, movementos bancarios e papeis de posuír grandes propiedades. Queiramos ou non crelo, a fe iguálanos ante un mesmo Pai liberador a quen chamamos Deus.

De aí que non sintamos vergoña nin medo ao cantar e proclamar que as súas palabras son palabras non para que se esquezan e as leve o vento; senón palabras de esperanza, de proxecto, de plenitude e novidade. Non se esgotan nin se fan vellas co paso do tempo, porque son palabras dirixidas e propostas -non impostas-, desde o amor, o respecto e a dignidade compartida co noso ser a súa imaxe. Son palabras que moven corazóns e persoas á conversión, á renovación e ao cambio de actitudes e comportamentos. Non son palabras para escoitar e esquecer, senón palabras para vivir.

E nelas está o verdadeiro escándalo, pois afirman que é o amor, a solidariedade, a preocupación polo outro/a, a capacidade de poñerse no lugar de quen tes enfronte o que move o actuar dos crentes, o que pode cambiar os nosos corazóns. E diante dunha sociedade que busca inimigos, a Palabra de Deus rompe con esta lóxica do enfrontamento para invitarnos, propoñernos, camiñar na lóxica da escoita, a acollida e a xenerosidade. Isto convértese en verdadeiro escándalo nun mundo cheo de intereses e que só busca gañar a calquera prezo. E claro, esta non é a lóxica na que invita a camiñar Xesús. Por iso Paulo denuncia este gran escándalo para aqueles que non cren: que este xeito de facer as cousas, e de sentirse gratificados por facelas así, é posible. E nesta sabedoría a fe non é negocio nin especulación –cousa que indigna a Xesús– senón oferta de salvación e encontro de fraternidade na busca do común, do que une, do que esperta en nós verdadeira solidariedade. Avancemos logo por este camiño ao longo deste tempo de coresma, porque ao final non está o desencanto, senón a plenitude.

SANTA TERESA DE JESÚS. DE CEPEDA Y AHUMADA

Estamos a celebrar o quinto centenario de Santa Tereixa de Xesús, de Cepeda y Ahumada, unha muller extraordinaria tanto para Igrexa como para a sociedade, pola súa calidade humana, espiritual e literaria, e vimos un artigo que nos chamou a atención sobre ela, titulado: “El verdadero retrato”,  que compartimos con vostedes.

De la santa abulense Teresa de Jesús nos han llegado dos tipologías de retratos: unos literarios y otros pictóricos o escultóricos. En el aspecto literario, podríamos considerar el que nos ofrece la Madre María de San José, Priora del Carmelo de Sevilla, o el que nos ofrece el jesuita padre Francisco de Ribera, ambos bien conocedores de la santa.

Voy a resaltar hoy el retrato de la Madre María de San José, que asistió a varias poses de la santa, cuando era pintada por Fray Juan de la Miseria:

«Era esta santa de mediana estatura, antes grande que pequeña. Tuvo en su mocedad fama de muy hermosa y hasta su última edad mostraba serlo. Era su rostro no nada común, sino extraordinario, y de suerte que no se puede decir redondo ni aguileño. Los tercios de él iguales, la frente ancha e igual y muy hermosa; las cejas de color rubio oscuro con poca semejanza de negro, anchas y algo arqueadas».

«Los ojos negros, vivos y redondos, no muy grandes, mas muy bien puestos; la nariz, redonda y en derecho de los lagrimales para arriba, disminuida hasta igualar con las cejas, formando un apacible entrecejo, la punta redonda y un poco inclinada para abajo; las ventanas arqueaditas y pequeñas, y toda ella muy desviada del rostro».

«Mal se puede con la pluma pintar la perfección que en todo tenía: la boca de muy buen tamaño. El labio de arriba delgado y derecho; el de abajo, grueso y un poco caído, de muy linda gracia y color. Y así la tenía en el rostro, que, con ser ya de edad y muchas enfermedades, daba gran contento mirarla y oírla, porque era muy apacible y graciosa en todas sus palabras y acciones. Era gruesa más que flaca, y en todo bien proporcionada; tenía muy lindas manos, aunque pequeñas». (Madre María de San José, Libro de las Recreaciones)

¡Cuán fea y legañosa me habéis pintado!

Como retrato pintado, resaltaré el que pintó el padre Fray Juan de la Miseria, en 1576. Fue este religioso un carmelita napolitano, formado en el arte de la pintura en el seguimiento de Claudio Coello. Espíritu visionario y errabundo, probó vida consagrada con los franciscanos descalzos, para, al fin, recalar en el Carmelo.

Santa Teresa lo descubrió en Madrid, en casa de doña Leonor de Mascareñas. Muchos sufrimientos hubo de vencer la santa, para posar y dejarse pintar por el fraile. Nos lo refleja así el padre Gracián en sus Escolias: «Estando en Sevilla, impuse a la Madre una mortificación, que fue de las que más sintió, que fue mandarla retratar. Lo sintió mucho, que aún yo tuve lástima de lo que padeció, porque también el modo fue muy desabrido, que mandé con mucho rigor que obedeciese a todo lo que Fray Juan de la Miseria le mandase, y sin querer oír otra razón ni réplica alguna, me ausenté. Y el Fray Juan de la Miseria no era tan buen retratador ni de primor y cortesano como otros.

Y porque entraba allá adentro a pintar, venía bien que la retratase. Y, teniendo aparejados sus colores y su lienzo, la llamó. Y él teñía obediencia de que lo hiciese lo mejor que supiese y ella que le obedeciese. Y así, sin mirar más primores, le mandaba ponerse el rostro en el semblante que quería, riñendo con ella, si tantico se reía o meneaba el rostro. Otra vez, tomábale él mismo la cara con sus manos y volvíala a la luz que le daba más gusto, su-friendo el estar mucho tiempo sin menear la cabeza con las incomodidades que el otro tenía por comodidades para su pintura».

El retrato del Carmelo sevillano lleva la paloma del Espíritu Santo en el ángulo superior izquierdo, con la siguiente flámula sobre el halo de la cabeza: Misericordias Domini in eternum cantabo (cantaré eternamente las misericordias del Señor). Al lado izquierdo, tres cartelas superpuestas: 1. B.W. Teresa de Jesús. 2. Anno suae aetatis 61. Anno salutis 1576, secundo mensis Iunii. 3. «Este retrato fue sacado de la Madre Teresa de 1HS, fundadora de las descalzas carmelitas. Pinctólo Fray Juan de la Miseria, año de 1576».

Las carmelitas prefieren el retrato que perteneció a la familia Ahumada.

Agustín Hevia Ballina,

LECTIO

DOMINGO III CORESMA

 (Ciclo B: 8 de marzo 2015)

            O misterio da personalidade de Xesús amósase en que sempre ou case sempre é desconcertante. Se estamos acostumados a velo como cheo de amor e agarimo coas persoas e coas cousas, a escena de hoxe co vergallo ou látego na man parece que non casa ben con todo isto.

            Mais dado que de Xesús con razón temos que supoñer que debe estar ben ó tanto de quen é seu Pai e de como é el, teremos en consecuencia que estar moi atentos cando nos fala sobre el. Como fillo especialísimo que é do seu Pai, ese Fillo proclamado polo Pai unha e outra vez como o “benquerido”, ten que estar moi ben informado de como é a casa de seu Pai Deus.

            Polo que se nos di no evanxeo de hoxe, nin seu Pai é un “negociante”, nin a casa de seu Pai é tampouco unha casa de “negocios”. Nin Deus nin a súa morada poden ter nada que ver con ganancias, con intereses ou con cousas que se mercan baseándose nos propios haberes ou poderes. “Non fagades da casa do meu Pai unha casa de negocios”, bérralles Xesús ós asustados vendedores e cambistas. Na casa de seu Pai non se está por méritos propios nin á busca de medras particulares. A casa de seu Pai é simplemente a casa onde se vive agradecido a familiaridade con Deus, onde se aprende fraternidade e igualdade entre todos.

            Por iso, propiamente, a casa de Deus non é casa ningunha, senón esa relación filial fonda que se ten con El e que crea fraternidade entre todos, esteamos onde esteamos ou fagamos o que fagamos. É verdade que no templo de Xerusalén se practicaban ritos de sacrificios de animais, bois, ovellas, pombas, etc. e que para iso se precisaban persoas que se ocupasen tamén destas cousas. Pero Xesús non quere que estes materiais e estas actividades de tipo exterior acaben ó final por afogar e distorsionar o que máis importa: o amor a Deus Pai e ós máis necesitados. E nisto non fai Xesús máis que continuar coa denuncia que xa antes del fixeran moitos profetas en relación cos cultos baleiros e puramente exteriores que se realizaban no templo. Cousa que por certo, como ben sabedes, non deixa de estar hoxe en día tamén na mente do actual papa Francisco cos seus intentos de reforma da curia vaticana.

            Naturalmente, todo isto era tamén nos tempos de Xesús un asunto complicado e delicado, porque aquí se xogaban moitos intereses das clases dirixentes, relixiosas e políticas. De feito, Xesús aludirá algunha vez con suficiente claridade a este problema cando nunha determinada ocasión, tal como sabemos por outras pasaxes dos Evanxeos, se parou a conversar tranquilamente cunha muller afectada por problemas persoais e con dúbidas sobre se a súa fe era a verdadeira ou non. Refírome a aquela fermosa escena na que Xesús, cansado e con sede, lle pide de beber a unha muller samaritana que vai co seu caldeiro a sacar auga do pozo. Naquela conversa con Xesús hai, sen dúbida, fonduras moito maiores que as do pozo. Ela séntese sorprendida polo feito de que Xesús a atenda con tanta delicadeza e amor, xuntándose como se xuntaban nela varios feitos dos que cada un deles semellaba ser xa razón suficiente para non atendela como de feito a atendería Xesús. Era unha muller (por tanto, culturalmente discriminada), pobre, e para máis inri non xudía, pertencente ademais a outra relixión distinta da dos xudeus. Por iso, ó longo da súa conversa, atreverase ela a manifestarlle a Xesús as súas dúbidas sobre a propia fe, comentándolle a Xesús: “Os nosos pais adoraron a Deus neste monte [a samaritana refírese ó monte sagrado do seu pobo, o Garizim] e vós [é dicir, os xudeus] dicides que é en Xerusalén onde hai que adorar...”.

            É unha consulta moi importante, porque aquí a muller estalle a preguntar en realidade a Xesús (aínda que ela non o saiba) onde ten el (Xesús) a súa casa. Porque, claro, o templo do verdadeiro Deus, a verdadeira casa de Deus, é tamén a casa do seu Fillo, a casa de Xesús. E Xesús, naturalmente, terá que saber moito destas cousas.

            Cal é a resposta de Xesús a esta cuestión que, se lle preocupaba á samaritana hai vinte séculos, continúa a ser hoxe actual nun mundo tan interrelacionado coma o noso? A resposta que lle dá Xesús é a seguinte: “Mira, muller, nin o teu templo nin o noso van ser dende agora en adiante a casa de Deus”. Dito coas palabras do Evanxeo de Xoán: “Faime caso, muller: chega a hora en que nin neste monte [é dicir, o dos samaritanos] nin no de Xerusalén adoraredes ó Pai ... Chega a hora –é xa agora- na que os verdadeiros adoradores adorarán o Pai en espírito e verdade, pois eses son os adoradores que procura o Pai”. Como vedes, Xesús non pretende varrer para a súa casa xudea...

            A resposta que lle dá, pois, Xesús á Samaritana é a de que a verdadeira casa de Deus é aquela onde hai espírito e verdade. É dicir, onde queira que haxa sinceridade, boa conciencia, humildade, amor, xustiza, rectitude de miras, etc. etc., alí está o Pai Deus. Polo tanto, a casa de Deus é unha casa moito meirande có templo de Xerusalén ou calquera sinagoga, mesquita, igrexa, etc. etc.

            Onde está a casa, o templo de Deus? Non onde haxa egoísmos, particularismos excluíntes, dogmatismos e cousas semellantes. Xesús diranos incluso que todos e cada un de nós somos os verdadeiros “templos” de Deus e que o Espírito Santo habita en nós, se nos mantemos en comuñón con el na fe, no amor ó Pai e a tódalas persoas. Que onde queira que nos reunamos dous ou tres no seu nome, alí esta el no medio de nós... O verdadeiro templo de Deus son os humildes, os sinxelos, os perseguidos, os tratados inxustamente pola sociedade. Xesús identifícase con eles, como ben sabemos por moitas pasaxes do Evanxeo. E se Xesús está alí, con eles, entón o Pai Deus está alí tamén con Xesús e con eles. Eles son a súa casa.          

            Onde está a casa, o templo de Deus Pai? Agora pódenos servir, unha vez máis, o P. Seixas, falando da súa estancia na República Dominicana, antes de vir para Vigo: “Eu procuraba facer actos un pouco rechamantes para educar. Por exemplo, nas reunións de xente, cando viñan doutras partes, abríalles a casa parroquial para que vivisen nela e ocupábana toda, pero había un cuarto moi importante, o dedicado ó bispo, que era a habitación máis grande e a mellor posta. Unha vez chamei o cociñeiro que tiña, de raza india, e mandeille preparar o cuarto do bispo. E acórdome que entre a xente que viñera había un da cidade veciña, Dajabón, que era moi negro, limpabotas de oficio, collino e díxenlle, aquí tes a túa habitación: ó vela quedouse un pouco abraiado e díxenlle:  Mira, este é o cuarto do bispo, que para nós é a representación de Cristo, pero ti representas para min a Cristo máis co bispo, porque ti representas unha raza explotada e oprimida, que é a raza de Cristo, así que ti estarás aquí con todo o dereito. E na mesa tamén ocupou o lugar e usou os cubertos do bispo. O cociñeiro andaba dicindo: non saio do meu asombro...”.

            Cal é a casa do Pai Deus? Quizais saibamos agora algo máis sobre o tema. Pidámoslle, pois, a Deus Pai, por medio de Xesús, que nos axude a darnos conta de cal é a verdadeira casa súa e que nos bote, aínda que sexa a vergallazos, dos falsos templos dos nosos egoísmos e intereses particulares.

Lecturas

II DOMINGO DE CORESMA   -  CICLO B

  

Primeira Lectura    Xén 22, 1-2. 9a. 10-13. 15-18

LECTURA DO LIBRO DA XÉNESE

Sacrificio do noso patriarca Abrahán

 

            Naqueles días, Deus puxo a proba a Abrahán, chamándoo:

            ‑ "Abrahán!"

            El respondeu:

            - "Aquí estou".

            Deus mandoulle:

            ‑ "Colle o teu fillo, o único que tes e que tanto queres, Isaac, e vaite ao país de Moriah. Alí ofrecerasmo en sacrificio, no cimo dunha das montañas que eu che mostrarei".

            Chegados ao lugar que Deus dixera, tendeu a man e agarrou o coitelo para sacrificar o seu fillo.

            Mais o anxo do Señor chamou desde o ceo:

            ‑ "Abrahán! Abrahán!"

            El respondeu:

            ‑ "Aquí estou".

            O anxo dixo:

            ‑ "Non poñas a man no rapaz nin lle fagas mal ningún. Agora dei comprobado que tes temor de Deus, pois non me negaches o teu fillo, o único que tes".

            Abrahán ergueu os ollos e viu un carneiro atrapado nunha silveira polos cornos. Botou man del e ofreceuno  en sacrificio, no posto do seu fillo.

            O anxo do Señor chamou a Abrahán outra vez desde o ceo:

            ‑ "Xúroche por min mesmo ‑ palabra do Señor ‑ que por faceres isto e non me negares o teu fillo, o único que tes, bendicireite e farei crecer os teus descendentes coma as estrelas do ceo e as areas do mar. Os teus descendentes herdarán as cidades dos inimigos. todos os pobos da terra terán bendición na túa descendencia, por me ter ti obedecido".

  Palabra do Señor                             R/. Grazas a Deus

SALMO RESPONSORIAL      Sal 115, 10 e 15. 16-17. 18-19

R/. (Sal 114, 9): Camiñarei na presenza do Señor, na terra da vida.

Eu tiña fe mesmo cando dicía:

"Que desventurado son!"

É preciosa aos ollos do Señor

a morte dos seus amigos.

Señor, eu son o teu servo,

servo teu e fillo da túa serva:

ti rompiches as miñas cadeas!

Ofrecereiche un sacrificios de loanza,

invocando o teu nome, Señor.

Cumprirei os meus votos ao Señor,

á vista de todo o seu pobo,

nos adros da casa do Señor,

no medio de ti, Xerusalén,

Segunda Lectura    Rm 8, 31b-34

LECTURA DA CARTA DO APÓSTOLO SAN PAULO AOS ROMANOS

Deus non escatimou a entrega do seu propio Fillo

 

            Irmáns:

            Se Deus está connosco, quen contra nós? Aquel que non aforrou a seu propio Fillo, senón que o entregou por todos nós, como non nos vai regalar todo xunto con El?

            Quen acusará aos escolleitos de Deus?: Non é Deus o perdoador? Quen os vai condenar? Cristo Xesús, o que morreu, mellor, o que resucitou, o que está á dereita de Deus e que intercede por nós?

Palabra do Señor                             R/. Grazas a Deus

VERSÍCULO

Oíuse a voz do Pai, que dicía desde a resplandecente nube:

Este é o meu Fillo benquerido: escoitádeo.

Evanxeo     Mc 9, 2-10

LECTURA DO SANTO EVANXEO SEGUNDO MARCOS

Este é o meu Fillo benquerido

 

            Naquel tempo, levou Xesús consigo a Pedro, a Santiago e a Xoán, e subiu con eles sós a un monte alto.

            Alí transfigurouse diante deles; e os seus vestidos viráron­se resplandecentes, brancos coma ningún bataneiro do mundo os podería branquexar.

            E aparecéuselles Elías e mais Moisés, que estaban a falar con Xesús.

            Pedro colleu a palabra e díxolle a Xesús:

            ‑ Mestre, que bo sería ficarmos aquí! Imos facer tres tendas: Unha para ti, outra para Moisés e outra para Elías

            El non sabía o que dicía, de tan asustados que estaban.

            E formouse unha nube que os cubriu; e dende a nube deixouse oír unha voz:

            ‑ Este é o meu Fillo benquerido; escoitádeo.

            E de súpeto, mirando arredor, xa non viron a ninguén, senón a Xesús só onda eles.

            Cando baixaban do monte, Xesús encargoulles que non contasen nada do que viran, ata que o Fillo do Home resucitase de entre os mortos.

            Eles gardaron a cousa en segredo, pero preguntábanse entre si que sería aquilo de "resucitar de entre os mortos".

 Palabra do Señor                             R/. Loámoste, Cristo